VERGİ SİRKÜLERİ
Sayı : 2018-029
Tarih : 10.11.2018
Konu : Uzun Vadeli Kredilerin Muhasebeleştirilmesi
Uzun vadeli kredilerin muhasebeleştirilmesini bir örnek ile açıklayalım.
Örnek: ABC AŞ., 10.11.2018 tarihinde XBank’tan 500.000 TL beş yıl vadeli taşıt kredisi kullanmış olup, kredi tablosu aşağıdaki gibidir.
| Tarih | Taksit | Anapara | Faiz |
| Toplam 2018 | 15.774 | 3.824 | 11.950 |
| Toplam 2019 | 189.284 | 53.676 | 135.608 |
| Toplam 2020 | 189.284 | 71.264 | 118.020 |
| Toplam 2021 | 189.284 | 94.615 | 94.669 |
| Toplam 2022 | 189.284 | 125.617 | 63.667 |
| Toplam 2023 | 173.510 | 151.004 | 22.505 |
| Genel Toplam | 946.420 | 500.000 | 446.420 |
Yukarıdaki tabloda yer alan uzun vadeli kredinin muhasebe kaydı aşağıda yer almaktadır.
………………………………………… 10.11.2018 ……………………………………………………………..
102 500.000
180 11.950
280 434.470
400 946.420
………………………………………… 10.11.2018 ……………………………………………………………..
400 15.774
303 15.774
………………………………………… 31.12.2018 ……………………………………………………………..
254* 11.950
303 15.774
180 11.950
102 15.774
………………………………………… 01.01.2019 ……………………………………………………………..
400 189.284
180 135.608
303 189.284
280 135.608
………………………………………… 31.12.2019 ……………………………………………………………..
780** 135.608
303 189.284
180 135.608
102 189.284
………………………………………… ………………. ……………………………………………………………..
Diğer 2020, 2021, 2022 ve 2023 yıllarına ilişkin kayıtlar, 2019 yılında yapıldığı gibi tekrarlanması gerekir.
Uzun vadeli kredileri muhasebeleştirirken, öncelikle anapara+faiz tutarını 400-Banka Kredileri hesabına almalıyız ki, nekadar kredi çektiğimizi tek hesapta görebilelim. Daha sonra, ilgili yıla isabet eden kısmı ise 303-Uzun Vadeli Kredilerin Ana Para ve Faizleri hesabına almalıyız. Çünkü 303 hesap, bir yıldan uzun vadeli taksitli kredilerin cari yıla isabet eden kısmının takip edildiği hesaptır. Burada 300 hesabının kullanılması yanlıştır. Çünkü, 300-Banka Kredileri hesabı vadesi bir yıl içerisinde biten veya vadesi belli olmayan kredilerin kullanıldığı hesaptır.
Uzun vadeli taksitli kredilerin faizlerinin cari yıla isabet edenlerini 180-Gelecek Aylara Ait Giderler hesabına, cari yıldan sonraki yıllara isabet edenleri ise 280-Gelecek Yıllara Ait Giderler hesabına kaydedilmelidir.
Ancak, 163 ve 334 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğlerinde, amortismana tabi iktisadi kıymetlerin iktisabında kullanılan krediler nedeniyle ödenen faizlerin iktisadi kıymetin aktifleştirme işleminin gerçekleştiği dönemin sonuna kadar oluşan kısmının maliyetle eklenmesi, aktifleştirildikten sonraki döneme ilişkin olanların ise maliyet bedeline eklenilmesi veya doğrudan gider yazılması hususunda mükelleflerin serbest oldukları belirtilmiştir.
Mükellefin kullanmış olduğu kredi, taşıt kredisi olduğu için, ilk yılın faizleri, iktisadi kıymetin maliyetine (*254-Taşıtlarhs) eklenmiştir. Daha sonraki yılların faizleri ise, doğrudan giderlere (**780-FinansmanGiderleri) kaydedilmiştir.
Burada diğer bir önemli husus ise, mükelleflerin iktisaptan sonraki yıllarda ortaya çıkan kredi faizlerini, ilgili bulundukları yılda doğrudan gider yazma veya amortisman yoluyla itfa etme şeklindeki tercihlerini başlangıçta yapmaları gerekmektedir. Doğrudan gider yazma yolunun seçilmesi halinde ise daha sonraki yıllarda bu tür giderlerin sabit kıymetin maliyetine eklenerek amortisman yoluyla itfa edilmesi veya daha önce amortisman yoluyla itfa edilmekte iken sonradan doğrudan gider yazma yoluna gidilmesine kanunen imkan bulunmamaktadır. (Gelir İdaresi Başkanlığının 04.01.2018 tarih ve11005 nolu Özelgesi).
Saygılarımızla.
ATABEYDENETİM